تولید محتوا چیست؟

تولید محتوا به چه کاری می گویند؟

سلام، من امیرحسین فخاری هستم مدیر آکادمی انار قصد دارم توی این مقاله آخر تولید محتوا رو با هم در بیاریم و به فلسفه اینکار پی ببریم، من به خوبی میدانم شما که در حال مطالعه این مقاله هستید ممکن از تولید محتوا یه ذهنیتی داشته باشید مثلاً خیلی از شما می خواهید که با فلسفه تولید محتوا وب سایت ها و سئو آشنا شوید، دسته دیگری از تولید محتوا پست های شبکه های اجتماعی مثل اینستاگرام را به خاطر دارند و افرادی هم اصلاً هیچ نگرشی نسبت به اینکار ندارند و شاید از روی کنجکاوی فقط می خواهند اطلاعات بیشتری درباره تولید محتوا بدست بیاورند.

قبل از نگارش این مقاله وب سایت های مختلف را بررسی کردم اما متاسفانه در منابع فارسی مقاله کامل و جامعی در زمینه تولید محتوا وجود نداشت و بیشتر مقالات موجود، نگاه تک بُعدی به این موضوع داشتند و فقط به تولید محتوا از یک منظر نگاه کرده بودند، اما تولید محتوا بسیار گسترده است و من تصمیم دارم توی این مقاله کاملاً این ماجرا را باز کنم و اگر همراه من تا پایان باشید اطلاعات ارزشمندی درباره تولید محتوا و سازندگان محتوا بدست خواهید آورد.

تولید محتوا از کجا شروع شد؟

واژه های تولید محتوا ، بازاریابی محتوا (Content Marketing) و… شاید واژه های نو و تازه ای باشند اما تولید محتوا از قدمت زیادی برخوردار است برای مثال می توانیم اولین تولید محتوا بشر را نقاشی روی دیوار غارها بدانیم، یا زمانی که انسان برای اولین بار توانست بنویسد و یا اولین کتاب های که منتشر شد و اولین دستگاه چاپ که در سال 1456 توسط یوهانس گوتنبرگ در آلمان اختراع شد. همه این ها پیشینه تولید محتوا به حساب می آیند، بعد تر تولید محتوا به رادیو و تلویزیون رسید.

اگر مثالی برای تولید محتوا بخواهم بزنم، شبکه های تلویزیونی هستند، با تولید برنامه های متنوع و مختلف سعی در تولید محتوا جذاب برای مخاطبین دارند و در کنار این تولید محتوا حتی درآمدهای بسیار قابل توجهی کسب می کنند حتی همین نوشته من که در وب سایت آکادمی انار منتشر شده و دارم درباره تولید محتوا صحبت می کنم، خودش یک نوع تولید محتوا به حساب می آید.

تولید محتوا چیست؟

اما برسیم به نقطه اول یعنی: تولید محتوا چیست؟ تعریف های پیچیده و مبهمی از تولید محتوا وجود دارد اما من تولید محتوا را این گونه تعریف میکنم:

تولید محتوا به نوعی از اطلاعات گفته می شود که در قالب های مختلف مانند: متنی، تصویری، ویدئویی، صوتی و… برای گروهی از مخاطبین هدف تولید می شود، ارزش یک تولید محتوا را می توان در نسبت نفوذ آن به مخاطب و تاثیرگذاری و میزان تعاملی که برقرار می کند، سنجید.

باید بدانیم که تولید محتوا مختص به یک شبکه اجتماعی و یا یک وب سایت نیست بلکه تولید محتوا دنیای بسیار بزرگی دارد که فقط محدود به اینترنت نیست ! همانطور که در بالا مثال زدم، به نمونه های دیگر تولید محتوا می توان به : روزنامه ها، برنامه های تلویزیونی و رادیویی، صحبت های یک فروشنده درباره یک محصول، یک ویدیو در شبکه های اجتماعی، یک کتاب یا یک دوره آموزشی، اشاره کرد.

همه ما مشغول تولید محتوا هستیم !

اما امروزه به نوعی همه ما مشغول تولید محتوا هستیم ! شاید تاکنون به این موضوع دقت نکرده باشیم اما قطعاً تولید محتوا کرده ایم، مثلاً ممکن شما نویسنده یک کتاب باشید، خب این نوعی از تولید محتواست، یا اینکه یک تصویر یا ویدیو در شبکه های اجتماعی مثل اینستاگرام منتشر کرده باشید، خب دقیقا تولید محتوا انجام داده اید، یا هر روز درباره محصولی به خریداران توضیحات ارائه می کنید، خب دقیقاً شما در حال تولید محتوا هستید، اما در بین این همه تولید محتوا کسی موفق است که حرف تازه و متفاوتی داشته باشد، مخاطبین بیشتری را جذب کند و تاثیرگذاری بیشتری داشته باشد.

یک خانم خانه دار از آشپزی خود فیلم می گیرد و با کمی ادیت و خلاقیت آن را در اینستاگرام منتشر می کند، مخاطبینی که علاقمند به آشپزی هستند آن را دنبال می کنند و هر چقدر که سطح کیفی و ارزش تولید محتوای خانم خانه دار بیشتر باشد سطح دسترسی آن هم به مخاطبین بیشتر می شود و خیلی سریع می تواند به عنوان یک بلاگر در بین مردم دارای اعتبار و جایگاه اجتماعی شود.

محتوا قورمه سبزی نیست!

محتوا قورمه سبزی نیست! اگر قرار باشه مثالی برای محتوا بزنیم می توانیم محتوا را به غذا تشبیه کنیم، همه ما نیازمند غذا هستیم و هیچ انسانی نیست که اختیاراً غذا نخورد، ممکن است عده ای از افراد از یک نوع غذا خاص خوششون نیاد اما این دلیل نمیشه کلاً غذا نخورند، برای همین محتوا را به قورمه سبزی تشبیه نمیکنم بلکه به غذا تشبیه میکنم، محتوا مدل های مختلفی دارد:

• می تواند محتوا متنی باشد.
• محتوا می تواند تصویری باشد.
• محتوا می تواند ویدیو باشد.
• محتوا می تواند صوتی باشد.
• محتوا می تواند کتاب باشد.
• محتوا می تواند کتاب الکترونیکی باشد.
• محتوا می تواند پادکست باشد.
• محتوا می تواند سخنرانی در یک رویداد باشد.
• و…

آدم ها غذا نمی خورند که فقط سیر شوند، آنها دوست دارند از غذایی که قرار است آنها را سیر کند لذت ببرند، محتوا دقیقاً به همین شکل است ممکن است شخصی از محتوای متنی یا صوتی استقبال نکند ولی در عوض پیگیر محتواهای ویدئویی باشد. کسی که تولید محتوا می کند، دقیقاً مثل یک آشپز می ماند، او باید بتواند غذاهای مختلف را با بهترین طبخ تهیه کند تا در کنار رفع گرسنگی یک لذت خاص را به مخاطب خود القا کند.

محتوا حداقل یک نیاز را رفع می کند.

تولید محتوا شغل است؟

همیشه بخشی از کار من غیر قابل وصف برای دیگران بود، جامعه نگاه یک شغل به کار ما نداشت. حتی هر چقدر برای بعضی افراد توضیح میدادی نمی توانستند قانع شوند که شخصی با تولید محتوا به درآمد مناسب برسد. خب این کاملاً طبیعی بود اما اکنون کمی بهتر شده و جامعه نگاه حرفه ای تری به این موضوع پیدا کرده است.

امروزه افراد زیادی مشغول تولید محتوا برای خود یا شرکت های مختلف و کمپانی های بزرگ هستند، حتی عناوین شغلی مرتبط با اینکار ایجاد شده که با برخی از آن ها در ادامه آشنا می شویم.

1- محتواگذار (Data entry) کیست؟

محتواگذار یا Data Entry به شخصی می گویند که وظیفه قراردادن اطلاعات را در سایت دارد. محتواگذار ها نیاز نیست که حتماً خودشان بتوانند تولید و خلق محتوا داشته باشند و بیشتر اطلاعات در اختیار آنها قرار می گیرد و آنها صرفاً وظیفه قراردادن اطلاعات را در وب سایت یا شبکه های اجتماعی یا… خواهند داشت.

با توجه به فیلد کاری محتواگذار می تواند مهارت های او متفاوت باشد، برای مثال ممکن است وظیفه قراردادن اطلاعات را در شبکه های اجتماعی (نظیر اینستاگرام، تلگرام، توییتر) را داشته باشد و یا وظیفه بارگذاری اطلاعات محصولات را در یک فروشگاه اینترنتی داشته باشد.

فرض را بر این میگیریم که محتواگذار یک وب سایت یا فروشگاه اینترنتی هستید پس آشنایی کافی با مهارت های زیر لازم است.

• آشنایی با CMS ها و پنل مدیریت وب سایت
• آشنایی با اصول سئو SEO
• آشنایی با نرم افزارهای ویرایش تصاویر نظیر فتوشاپ ( دوره آموزش فتوشاپ )

فرض را بر این میگیریم که محتواگذار یک شبکه اجتماعی مثل اینستاگرام هستید پس آشنایی کافی با مهارت های زیر لازم است.

• آشنایی با محیط شبکه های اجتماعی
• درک درست از مخاطبان آن شبکه
• آشنا با ابزارها و فعالیت حرفه ای در اینستاگرام ( دوره آموزش اینستاگرام )

2- تولید یا خلق کننده محتوا Content Creator کیست؟

تولید کننده محتوا یا خلق کننده محتوا (Content Creator) کسی است که وظیفه تولید و خلق محتوا با هدف استراتژیست محتوا را دارد.

کسی که وظیفه تولید محتوا را دارد باید اطلاعات مناسب در آن زمینه را دارا باشد، همچنین به خوبی با اصول نگارش محتوا و تارگت گذاری و ایجاد تعامل با مخاطب تجربه کافی را داشته باشد. همچنین می تواند اطلاعات کافی و کامل نداشته باشد اما خیلی سریع بتواند در زمینه های مربوط اطلاعات کافی را بدست آورده و آن موضوع را برای دیگران شفاف و قابل درک کند.

تولیدکننده محتوا باید دارای خلاقیت و شناخت خوبی نسبت به تولید محتوا داشته باشد، همچنین با نرم افزارهای ویرایش عکس و فیلم، سئو ، سیستم های مدیریت محتوا (نظیر وردپرس)، دانش تولید محتوا و… آشنایی کافی داشته باشد.

اگر قصد یادگیری وردپرس را دارید می توانید در دوره رایگان آموزش وردپرس شرکت کنید.

3- کپی رایتر Copywriter کیست؟

خیلی از افراد تا حرف از کپی رایتر می شود ناخودآگاه ذهن شان به سمت قانون کپی رایت می رود. اما کپی رایتر یک شغل محسوب می شود و تعریف آن کاملاً متفاوت با قانون حفظ و تکثیر آثار است. حتی برخی از افراد به اشتباه میپندارند که کپی رایتر کسی است که محتوای دیگران را کپی می کند و با کمی تغییرات با نام خود منتشر می کند. خیر کپی رایتر یک عنوان شغلی است.

کپی رایتر کیست؟ کپی رایتر به کسی می گویند که با تکیه بر دانش خود در حوزه بازاریابی و تولید محتوا، برای فروش بیشتر و بازاریابی بهتر محصولات به تولید محتوای ارزشمند و مفید می پردازد. گاهی می تواند کپی رایتر یک متن تبلیغاتی برای یک برند خاص بنویسد.

4- ویراستار Editor کیست؟

ویراستار کسی است که به فرهنگ املایی و نگارشی و دستور زبان فارسی تسلط کافی را دارد و می تواند محتواهای ارسال را مورد بررسی قرار دهد و ایرادات آن را برطرف کند. برای مثال ویراستار می تواند در یک وب سایت اینترنتی فعال باشد و یا در چاپ کتاب در کنار نویسندگان ویراستاری کند.

5- استراتژیست محتوا یا Content Strategist کیست؟

اما استراتژیست محتوا یا Content Strategist کیست و چه وظیفه ای دارد؟ استراتژیست محتوا کسی است که وظیفه هدف گذاری و برنامه ریزی محتوا را در یک برند یا سازمان دارد، استراتژیست محتوا بر اساس هدف های اصلی کمپانی می تواند برنامه ها و استراتژی های محتوایی بنویسد و تولید محتوا را در جهت درست خود مدیریت کند.

یک استراتژیست محتوا باید بتواند، رقبا را بررسی و آنالیز کند، مخاطبان را به خوبی درک کند و از رفتارهای مشتریان آگاهی پیدا کند، محتوا ها را به سمت فروش سوق دهد و…

6- مدیر بازاریابی محتوا Content Marketing Manager کیست؟

مدیر بازاریابی محتوا یا همان Content Marketing Manager همانطور که از نام آن پیداست وظیفه مدیریت روی بازاریابی محتوا یا همان content marketing را دارد، به طور کلی مدیر بازاریابی محتوا وظیفه اصلی هدایت و مدیریت 5 مورد شغلی قبلی است.

برخی از وظیفه های یک مدیر بازاریابی محتوا، ایجاد هماهنگی بین رسانه ها، شبکه های اجتماعی و وب سایت کمپانی است، او باید به خوبی روی استراتژی های محتوایی مسلط باشد و توانایی مدیریت کل تیم محتوا و بودجه بندی سازمان در این زمینه را هدایت و مدیریت کند.

شناخت و آنالیز دقیق جایگاه بازاریابی محتوا سازمان و برنامه ریزی و رشد آن برعهده مدیر بازاریابی محتوا است و می تواند با ایده ها و سرنخ های مختلف سعی در بهبود تیم و عملکرد آن داشته باشد.

عناوین شغلی در تولید محتوا

در بالا به 6 مورد از عناوین شغلی در تولید محتوا پرداختیم که در حال حاضر افراد بسیار زیادی در کشور شامل یکی از دسته های بالا می شوند و برندها و شرکت های بزرگ این عناوین شغلی را در خود جای داده اند، شاید افرادی که هنوز تجربه کافی در زمینه تولید محتوا را نداشته باشند گمان کنند که تولید محتوا و شغل های مربوط به آن کار ساده و آسانی است در صورتی که اینکار به شدت نیازمند تجربه و دانش بسیار است و مانند هر کاری سختی ها و مشقت های خود را دارد. تولید محتوا مستقیم با خلاقیت افراد در رابطه است و تجربه پارامتر بسیار مهمی در آن به حساب می آید، پیشنهاد میکنم اگر به اینکار علاقمند هستید حتماً آن را شروع کنید، حتی شده با تاسیس یک وبلاگ شخصی یا یک پیج اینستاگرامی…

تولید محتوا فقط برای کسانی که قصد استخدام در برند ها و شرکت های مختلف را داشته باشند، نیست! بلکه تولید محتوا دنیای بزرگی دارد، همانطور که مثال زدیم، یک خانم خانه دار با تولید محتوای آموزش آشپزی در اینستاگرام می تواند به محبوبیت برسد و از همین طریق درآمد مناسبی هم داشته باشد.

تولید محتوا در هر کانال متفاوت است

به عنوان یک تولید کننده محتوا باید بدانید که تولید محتوا برای هر کانالی می تواند متفاوت باشد، مثلاً اگر قصد تولید محتوا برای سایت را داشته باشید، خب مخاطبان شما متفاوت هستند و امکانات و اختیارات شما در وب سایت کاملاً متفاوت است. اما اگر قصد تولید محتوا در اینستاگرام را داشته باشید باید بدانید که اینستاگرام در نوشتن کپشن محدودیت کاراکتری دارد، همچنین مخاطبان اینستاگرام بیشتر علاقمند به تماشا هستند، تا خواندن! بیشتری روی تصاویر و ویدیو باید مانور کنید، اما در صورتی که در توییتر کاملاً برعکس است. مخاطبان توییتر بیشتر علاقمند به مطالعه متن های کوتاه هستند و شاید توییتر محل مناسبی برای اشتراک ویدیوهای طولانی نباشد.

شناخت مخاطبان در تولید محتوا یعنی همه چیز !

به عنوان کسی که قصد تولید محتوا دارید باید بدانید که شناخت مخاطبان شما بسیار ارزشمند هستند، بعضی از اطلاعاتی که در تولید محتوا می تواند به شما کمک کند به شرح زیر است:

• مخاطبین شما چه کسانی هستند؟
• رنج سنی آن ها چیست؟
• مخاطبین شما بیشتر آقایان هستند یا خانم ها؟
• به چه موضوعاتی علاقمند هستند؟
• چگونه می توانید آنها را به تعامل دعوت کنید؟
• آنها به جز شما چه کسانی را دنبال می کنند؟
• رقبای شما چه کسانی هستند؟
• نقطه قوت شما را در چه زمینه ای می دانند؟
• در چه زمانی با شما بیشتر ارتباط برقرار می کنند؟
• چند نفر هستند؟
• سلیقه آنها چیست؟
• خط فکری آنها؟
• میانگین میزان درآمد
• ساکن چه شهر و کشوری هستند؟
• دارای چه موقعیت اجتماعی هستند؟
• و…

جمع بندی:

با مقاله تولید محتوا چیست؟ همراه شما بودیم، اطلاعات فراوانی در این مقاله با شما به اشتراک گذاشته شد و امیدوارم بهره کافی را از آن برده باشید، امیدوارم اکنون با واژه تولید محتوا کاملاً آشنا شده باشید و این شغل را بیشتر از اغلب شناخته باشید. این موضوع که مطالب کامل و جامعی در این زمینه در سطح اینترنت وجود نداشت، من رو خیلی آزار میداد و بلاخره امروز فرصت شد که این مطالب را با شما به اشتراک بذارم و حس خیلی خوبی دارم، امیدوارم این حس خوب به شما هم منتقل شده باشه…

موفق باشید

امیرحسین فخاری